NAVIGATIE IN HET VELD (WANT VERDWALEN IS BALEN!).
HET VINDEN VAN DE NOORD-ZUID MERIDIAAN/ LIJN MET BEHULP VAN EEN STOK ALS ZONNEWIJZER
Destijds als gedreven IMO instructeur & klassencommandant wilde ik mijn toekomstige collega’s iets meer “bagage in de rugzak” meegeven dan door de KLu voorgeschreven was. Kennis moet je namelijk niet voor jezelf houden, maar deze met anderen delen. Deze extra kennis/ervaring kan in een noodgeval het verschil zijn tussen leven en dood.
It’s all about “Skills and Drills” and Better Safe than Sorry.
De oud leerlingen zullen zich deze praktische les op de zandvlakte van de Ossendrechtse Heide nog wel herinneren (hoop ik). In ieder geval hadden ze ook even fysieke rust om tussendoor te herstellen. Ze mochten wel “buigen, maar niet breken”.
Voor deze Navigatie methode heb je daar wel een zonnige dag, een uur onafgebroken zonneschijn en een rechte stok van minimaal 1 meter lengte en minimaal twee markeringssteentjes of korte markeringsstokjes e.d. nodig. De markering lukt ook goed met dennenappels.
Houdt in het achterhoofd dat de zon in het Oosten opkomt en in het Westen ondergaat. Dus de schaduw over de rechte stok heen wijst tegenovergesteld aan de positie van de zon (dus gespiegeld / in tegenovergestelde richting).
Opmerking 1:
hoe langer de stok, des te sneller beweegt de schaduwlijn.
PROCEDURE
-Maak een vlak stuk grond vrij van begroeiing, daar waar de zon minimaal een uur achtereen zal schijnen. Mijn gekozen zandplaat op het militair oefenterrein was een goede beproefde plek.
-Steek de stok verticaal in de grond en markeer na minimaal 15 minuten wachten, het einde van de 1e schaduwlijn met een markeersteentje of markeerstokje (W).
-Markeer weer na minimaal 15 minuten wachten (of bij een duidelijk verschoven schaduwlijn) het einde van de 2e schaduwlijn met een 2e stokje (O).
-Trek nu een rechte lijn tussen deze twee punten, om de Oost –Westlijn te bepalen. Zo vind je bij benadering dus de Oost-Westas. Het eerste markeerstokje geeft de richting Westen (W) aan, de tweede het Oosten (O).
Vanuit dit gegeven, kun je de Noord-Zuidlijn bepalen door haaks op deze Oost-Westlijn een 2e lijn te trekken, de Noord-Zuidlijn. Noord is aan de zijde van de met stenen of stokjes gemarkeerde schaduwlijnen.
Maak dan naar behoefte een verder fijnere verdeling van de kompasroos.
Opmerking 2:
Deze methode werkt ook als de stok schuin staat of op een hellend terrein staat.
Opmerking 3:
Er is een iets nauwkeuriger, maar meer tijdrovende ( ca. 2 uur) variant op deze methode, met meerdere stokjes en een stukje lijn, maar die gebruikte ik meestal niet.
a. Dit omdat dit teveel (kostbare tijd) in beslag nam.
b. Je het allemaal zo simpel mogelijk moet houden (KISS principe). KISS = Keep It Simple Stupid or Keep It Super Simple!
