DE SOG POWERPLAY.By: Henk Kraaijvanger.
DE MACV-SOG HISTORIE.
Het SOG verhaal begon eigenlijk destijds in Vietnam gedurende het Vietnam Conflict (Oorlog) , waar de leden van een zeer geheime Amerikaanse speciale RECON-unit genaamd US Military Advisory Command (MAC) Studies and Observation Groop (SOG) beter bekend onder afkoring MACV-SOG veel speciale opdrachten zoals het opleiden van Zuid Vietnamese speciale eenheden en zeer gevaarlijke gevechtsopdrachten uitvoerden zoals agressieve “ontvoer patrouilles”. Daarbij droegen ze vaak speciale camouflage kleding, gebruikten speciale wapens en uitrustingstukken. Ook droegen ze een naast hun soms verstrekte Recon mes een speciaal ontworpen en uniek Combat Bowiemes tijdens hun geheime missies in de jungle. Dat Bowiemes hadden ze veelal in Japan tijdens hun zuurverdiende R&R bemachtigd of na hun Eerste Tour of Duty bij hun 1e vertrek naar de “Echte Wereld” geschonken gekregen. Bij hun tweede Tour of Duty werd dit SOG Bowiemes dan natuurlijk ingezet.
DE ORIGINELE VIETNAM BOWIE.
Ik was destijds helemaal gek op dit type SOG mes en daar het origineel toen ook al erg prijzig was, heb ik er zelf maar een gemaakt. Dat SOG model heb ik zeker dertig jaar geleden uit een oude vijl nagemaakt. Alles inclusief de schede was echt handwerk, soms pijnlijk handwerk, maar het ietwat aangepaste design en uitvoering lukte me wel redelijk goed (zie foto onder).
HET HKD SOG MODEL No. 7.
START SOG SPECIALTY KNIVES:
Jaren later in 1986 inspireerde dat SOG Bowiemes een jonge Amerikaanse ontwerper, Spencer Frazer genaamd om SOG Specialty Knives te stichten. Zijn missie: reproduceer dat originele SOG Bowie mes om hulde te brengen aan die Special Ops-eenheid, die het mes in de jungle ook met succes heeft gebruikt. Wat bij het destijds prille SOG Specialty Knives begon als een enkele herdenking model werd al snel een volledige lijn van innovatieve stevige snijinstrumenten voor operators en liefhebbers.
Dat feit is in de praktijk al bewezen bij de gehouden messentesten door Amerikaanse Special Forces, zoals die van de Navy SEALS. Het SOG SK-2000 model (Navy Seal veldmes) werd na een serie harde testen hun mes van keuze.
DE SOG SEAL SK-2000 BIJ EEN SEAL OPERATOR IN GEBRUIK.
Jaren geleden (in 1997) heb ik dat sublieme SOG veldmes voor het nu niet meer bestaande SHOOT Wapenmagazine mogen uittesten! Bij de niet magnetische duikmessen won overigens Mission Knives met hun Titanium duikmes. En de rest is naast bekende kwaliteit de historie zoals de Amerikanen zo mooi kunnen zeggen! Dat blijkt wel uit het feit dat SOG Specialty Knives & Tools nu al ruim DERTIG JAAR bestaat.
DE TOOLCLIP MULTI TOOL: En natuurlijk kwam er in de Jaren Tachtig van de vorige Eeuw hun solide geheel stalen SOG TOOLCLIP ook op de Multi tool markt. Bij deze zeer solide SOG was de tang kop jammer genoeg net als bij de AL MAR 4x4 niet in de greep “in vouwbaar”. Maar daarvan en daarna leerden ze bij SOG snel bij.
Er volgde een kleine lichtere uitvoering daarvan en ook zouden er enige tijd later echt invouwbare SOG Multi tool modellen volgen zoals de Paratool, de PowerLock’s, de PowerDuo, de SOG PowerAssist en nu de nieuwe SOG PowerPlay. De genoemde Toolclip is nu uit de productie en wie o wie heeft er nog zo’n oud exemplaar Toolclip over?
SOG TOOLCLIP.
DE BESCHRIJVING & GEBRUIK VAN DE NIEUWE SOG POWERPLAY.
De SOG PowerPlay is een rijk uitgeruste Multi tool en is uit roestvaststaal vervaardigd met zwarte RVS accenten. Deze Multi tool ziet er “peppie” uit en ligt tevens bij het gebruik als tang comfortabel in de maat 9,5 hand.
De PowerPlay bezit het zogenaamde “Compound Leverage” voor de tangbekken en herbergt de meest benodigde en vaak gebruikte gereedschap componenten in deze Multi tool van “zakformaat”. Voor de beschrijving zie onder.
I.DE TANGKOP:
De gegoten tang kop is uitgerust met het zogenaamde “Compound Leverage”, wat inhoudt dat de tangbekken door dit “tandwiel-systeem” volgens de fabrieksinfo met bijna dubbele kracht “samengeknepen” kunnen worden, waardoor ook de grip op het vast te pakken object verbeterd en het slippen dus verminderd wordt. Dus hopelijk dan geen “OEI-Oei taferelen” met pijnlijk geklemde vingers meer. De Multi tool bezit een heavy Duty spitsbektang; een heavy Duty griptang, een zijsnijtang met extra snijvlakje voor harde draad en een kabelschoen wurgtang. En met uiteraard ook een liniaal op de beide benen. OPMERKING: Weet echter wel dat de tangbekken niet die van uw gesmede werkplaats tangen qua sterke kunnen vervangen en kijk uit bij elektrische klusjes, want uw tang is niet geïsoleerd. Ik was dat zelf destijds eens bijna vergeten.
II.HET BEEN MET HET GEREEDSCHAP VAN BUITENAF BEREIKBAAR:
Het ene been/handvat van de PowerPlay beschikt over een clippuntvormig en conventioneel geslepen automatisch vergrendel baar lemmet en over een Sheepfoot vormig en volledig gekarteld lemmet, die ook automatisch vergrendeld wordt. Beide lemmeten hebben een langwerpig maar smal openingsoog en zijn zoals reeds gezegd van buitenaf bereikbaar en zijn daardoor dus snel en eenhandig inzetbaar, dit zonder de noodzaak voor het openen van de Multi tool.
Bij het gebruik van een van de lemmeten zit bij het geopende lemmet geen obstakel in de vorm van het andere been in de weg. Dit been biedt tevens toegang tot de andere vaak gebruikte gereedschap componenten met eveneens een automatische vergrendeling en smalle langwerpige openingsogen, zoals de gecombineerde middelgrote platte sleufschroevendraaier annex flessenopener; de verlengde Phillips kruiskopschroevendraaier (zonder langwerpig openingsoog) en de gecombineerde blikopener met kleine sleufschroevendraaier. Tussen de lemmeten en de gereedschap componenten zitten messing plaatjes, waardoor alles soepel draait en soms een naastgelegen component bij het openen onbedoeld mee opendraait. Na het volledig openen van het benodigde lemmet of gereedschap component wordt deze automatisch vergrendeld door een solide stalen haakvormig vergrendelsysteem. Om na gebruik het volledig geopende en vergrendelde lemmet of het gereedschap component te kunnen sluiten, dien je de kleine ronde knop (pen) van het vergrendelsysteem met wat kracht naar achteren te duwen, het gebruikte lemmet of gereedschap component te roteren en dan voorzichtig (pas op je vingers) in het been te klappen.
III.HET BEEN MET INPANDIGE GEREEDSCHAPPEN:
Dit been/handvat is de “thuisbasis” van de niet direct onmiddellijk te gebruiken inpandige gereedschap componenten zoals de houtzaag, de functionele vijl/ metaalzaag, de priem, de zeer kleine “brillen” platte sleufschroevendraaier en de brede platte sleufschroevendraaier.
Ook deze gereedschap componenten worden bij volledige opening vergrendeld en na het volledig openen van het benodigde lemmet of gereedschap component wordt deze ook automatisch vergrendeld door een solide stalen haakvormig vergrendelsysteem. Tussen de gereedschap componenten zitten ook weer messing plaatjes, waardoor alles ook weer soepel draait. Om een van de volledig geopende gereedschap componenten te kunnen sluiten, dien je de kleine ronde knop (pen) van het vergrendelsysteem met wat kracht naar achteren te duwen, het gebruikte gereedschap component te roteren en dan voorzichtig (pas op je vingers) in het been te klappen. Dus in totaal zijn er 18 gereedschap componenten (zonder de extra bit-set), zie daarvoor ook de extra beschrijving onder.
GEBRUIK BIJGEVOEGDE BITJES:
Afhankelijk van de aangekochte uitvoering wordt er standaard een Hex bit-setje bijgeleverd. Maar ook de in de handel verkrijgbare standaard bitjes passen in deze SOG PowerPlay.
De bijgevoegde bit-set is in de ¼ inch grootte en bevat de navolgende componenten: een magnetische hexagonale/ zeskant (Hex) Bit adapter; een 1,5 mm Hex bitje; een 2 mm Hex bitje; een T6 Torx bitje; een T8 Torx bitje; een T 10 Torx bitje; een T 20 Torx bitje; een Phillips No. 1 bitje; een Phillips No. 2 bitje; een Phillips No. 3 bitje; een 3 mm brede sleufschroevendraaier bitje; een 5 mm brede sleufschroevendraaier bitje en een 7 mm brede sleufschroeven-draaier bitje. Alles dus voor de handige knutselaar. Als u daar niets van uw gading bij vindt, zou ik toch een andere knutsel hobby zoeken.
Wanneer de Multi tool bijna gesloten is/wordt, is er een zeskant ruimte in de top van de Multi tool voor het gecentreerde Hex-bit driver systeem, wat voor de klusser, buitensporter erg handig is. Het zeskantige bitje wordt eerst door een magneet in de zeskant ruimte vastgehouden en door het indrukken en dus klemmen van de Multi tool benen stevig gefixeerd. Daar dat bitje dus in het midden van de Multi tool zit is de Multi tool bij allerlei schroefklusjes comfortabel in gebruik, terwijl ook de kans op beschadigde en gestripte schroefkoppen verminderd wordt. Nogmaals: Gebruik de Multi tool niet bij elektrische klussen, zonder dat u eerst CHECKT en RE-CHECKT of u de elektriciteit echt UITGESCHAKELD heeft. Be Wise!
MATEN & GEWICHTEN SOG POWERPLAY MULTI TOOL.
MATERIAAL BODY: RVS, BEAD BLASTED. |
TOTAAL DRAAGGEWICHT MULTI TOOL MET BIT-SET IN FOEDRAAL: 362 gram. |
MATERIAAL TOOLS: RVS. (met uitzondering van de vijl, die is carbon/ koolstofstaal gemaakt). |
PRODUCTIELAND: China. |
LENGTE INGEKLAPT: 10,6 cm. |
IMPORTEUR: ADOLA |
LENGTE UITGEKLAPT: 15,9 cm. |
ADVIESPRIJS: € 119,95 |
BREEDTE INGEKLAPT: 37 mm. |
AANTAL FUNCTIES 18. ZONDER BITKIT: |
DIKTE INGEKLAPT: 26 mm. |
BIJGELEVERDE EXTRA’S: Bit-kit. |
MATERIAAL FOEDRAAL: Nylon. |
WOW-GEHALTE: Yep. |
DE VELDTESTDAGEN.
OPMERKING:
Bij het falen van de vergrendeling en/of het afbreken van een lemmetdeel / gereedschap component en/of steunend handgreep deel, wordt de veldtest onmiddellijk gestopt en wordt het testexemplaar door ons daardoor automatisch als onvoldoende beoordeeld! ( = matig; = redelijk; = redelijk tot goed; = goed; = goed tot zeer goed; = zeer goed ; = uitmuntend; = excellent. Maximaal 5 uit 5 (sterren).
Op een fraaie zonnige vrije middag te voet het bos in om een en ander Gear te testen. Maar niet zonder mezelf eerst weer “getrakteerd” te hebben op anti-teken middel op biologische basis (Stichfrei).
Allereerst moest ik de nieuwe vaststaande Savotta Happy (Hobo) Stove en de SOG PowerPlay Multi tool gaan testen. Uiteraard kon ik daarvan niet alle gereedschap componenten uittesten, maar de voor de outdoor belangrijkste vandaag wel.
SNIJDEN:
Ik deed dat op mijn favoriete militaire oefenterrein met altijd klaarstaande Dixi’s toiletten. Voor het snijden van hout is het conventioneel geslepen clippuntvormig lemmet (Plain) zeer geschikt, die overigens zeer scherp () uit de verpakkingsdoos kwam. Het snijden van hout lukte dus zeer goed (), maar ik voelde daarbij wel wat constructie vering in de handgreep.
Dat kwam mede doordat ik soms iets harder, soms iets zachter op de samengeknepen greep benen drukte. Daarna moest het lemmet later ook nog stukken salamiworst afsnijden wat ook zeer goed () lukte. Ook prima voor de tester zijn trek en zijn wat gezakte energiegehalte. Ook kostte het ontgrendelen van het lemmet door de ronde knoppen en het sterke veermechanisme van het vergrendelsysteem wat kracht.
DOORZAGEN:
Het doorzagen van een uitgedroogde takken lukte goed tot zeer goed () mede door scherpe zaag, die in de trekkende beweging zaagt. Er zat echter bij het zagen wel het eind van het andere been iets in de “zaag bewegingsweg”, waardoor wat puntenaftrek. Ja, het is dan ook geen specialistische Silky Pocketboy vouwzaag.
GATEN IN HOUT BOREN:
Voor het boren van gaten in zachtere materialen zoals bijvoorbeeld hout, gebruikte ik de scherpe priem. Dankzij zijn scherpte lukte dat boren in hout zeer goed (). Natuurlijk kun je de priem ook gebruiken bij de reparatie van kleding en uitrustingsstukken zoals lederen riemen, nylon webbing enzovoort.
GEBRUIK SPITSBEK PUNTTANG:
Nee, niet om een uitrustingsstuk te repareren, maar om de kokend hete kook bus van de Savotta Happy Stove te halen om met het kokende water dan koffie te maken. Kokend heet water bij de oploskoffie doen, lukte niet met mijn blote handen maar wel goed tot zeer goed () met de SOG PowerPlay Multi tool!
DE THUISTESTEN:
GEBRUIK MAGNETISCHE HEXAGONALE /ZESKANT (HEX) 1/4 “BIT ADAPTER: In gebruik met de bijgeleverde bit-set werkte dat systeem zeer goed (). Ik had eigenlijk ook niet anders van SOG verwacht!
GEBRUIK SPITSBEK PUNTTANG (VOOR DE ATB). Voor het beter vastzetten van kleinere moeren voldoet de punttang goed tot zeer goed (), het is wel zo dat hoe groter de moer of bout, hoe verder de benen uiteen staan, waardoor vastpakken ervan wat moeilijker wordt.
GEBRUIK HEAVY DUTY GRIPTANG: Voor het vast of losdraaien van bouten en/of moeren kun je als je echt geen ander gereedschap bij je hebt, deze griptang (in een noodgeval) gebruiken. Tot bouten en/of moeren met circa 12-14 mm doorsnede lukte dit goed tot zeer goed /. Zijn deze vast te pakken items groter, kun je niet meer volledig bij de greep/ kun je ook geen kracht meer zetten.
GEBRUIK PHILLIPS SCHROEVENDRAAIER (VOOR DE ATB): Het lange lichaam van de Phillips schroevendraaier werkte goed tot zeer goed () voor het vastzetten van mijn noodlampje op de ATB en andere outdoor klusjes. Daarbij waren de gesloten benen redelijk comfortabel, dit vanwege het aanwezige “Compound Leverage” tandwielsysteem die wat in de handpalm drukken. Elk voordeel heeft ook zo zijn nadeel.
GEBRUIK SNIJTANG HARDE & NORMALE DRAAD: Voor het doorknippen van het harde tuindraad gebruikte ik uiteraard de snijtang voor het harde draad. Voor het doorknippen van elektrische draad de normale snijtang.
Het doorknippen daarvan ging bij beiden goed tot zeer goed (). Voor een modern ontworpen Multi tool anno 2017 verwacht ik (als verwende field/bushcrafter) eigenlijk wel een snijtang met verwisselbare snijplaatjes.
GEBRUIK VOLLEDIG GEKARTELD SHEEPFOOT LEMMET: Voor het snijden van karton gebruikte ik het volledig gekartelde Sheepfoot vormig lemmet, die deze snijtaak zeer goed () volbracht. Ik had ook niet anders verwacht. Ook het doorsnijden van het zwarte berg/klimtouw ging zeer goed ().
GEBRUIK KABELSCHOEN WURGTANG: Het wurgen van een kabelschoen aan een elektrische kabel ging goed (). Was even een kwestie van handigheid en wennen.
GEBRUIK BLIKOPENER: De blikopener werd gebruikt om middelgrote blikjes open te snijden, waarbij dit goed () lukte. Is voor velen denk ik ook een kwestie van oefenen door al die gebruikte treklipjes en elektrische blikopeners.
GEBRUIK FLESSENOPENER: De flessenopener werkte zoals verwacht goed tot zeer goed() op standaard flesjes.
GEBRUIK INPANDIGE PLATTE SLEUFSCHROEVENDRAAIERS (smal, middel en breed): Deze platte sleufschroevendraaiers presteerden alle drie op goed passende sleufschroeven goed () en daarbij was het ook veilig. Dit mede dankzij de goed werkende vergrendeling. Bij normaal gebruikte kracht op de schroeven schiet je ook niet uit.
GEBRUIK INPANDIGE ZEER KLEINE PLATTE BRILLEN SLEUFSCHROEVENDRAAIER: Voor het vastzetten van de schroefjes van mijn dienstbril (nee, nee niet die NBC jampotten) gebruikte ik met succes () deze zeer kleine brillen sleufschroevendraaier.
GEBRUIK LINIAALSYSTEEM: De Powerplay heeft een eenvoudig liniaalsysteem in centimeters (cm) en inches (in) met maatstreepjes. Het bereik daarvan is tot 20,3 cm met aanduiding cijfers op 2 cm en 19 cm. In inches is het bereik 8 inch met aanduiding cijfers op 1; 6 inch en 8 inch. Voor de duidelijkheid hadden die cijfers wel wat vaker op de benen geplaatst mogen worden. Hierdoor kwam de score tot goed ().
DE BIJZONDERHEDEN VAN DE FUNCTIES / DE SCORE’S VAN DE SOG POWERPLAY. (Zie daarvoor ook de cijferaanduiding op de afbeelding onder).
FUNCTIE/ BIJZONDERHEDEN: |
VELD/THUISTEST SCORE . |
1.SCHERPE PRIEM: |
Zeer goed / . |
2.VOLLEDIG GEKARTELD WARNCLIFFEVORMING LEMMET UIT 5CR15MOV RVS: Lengte: 70 mm. Breedte: 15,8 mm. Dikte: 1,9 mm. |
Zeer goed / . |
3. PLAIN CLIPPUNTVORMIGE LEMMET UIT 5CR15MOV RVS: Lengte: 71 mm. Breedte: 15, 8 mm. Dikte: 1,81 mm. |
Zeer goed / .
|
4. HEAVY DUTY GRIPTANG: |
Goed tot zeer goed / |
5. FLESSENOPENER: |
Goed tot zeer goed / . |
6. BLIKOPENER: |
Goed / . |
7. DRIEZIJDIGE VIJL & ZAAG: |
Goed tot zeer goed / . |
8. BREDE PLATTE SLEUFSCHROEVENDRAAIER: |
Goed / . |
9. MIDDELBREDE PLATTE SLEUFSCHROEVEDRAAIER: |
Goed / . |
10. SMALLE PLATTE SLEUFSCHROEVENDRAAIER: |
Goed / . |
11. MAGNETISCHE HEXAGONALE /ZESKANT (HEX) 1/4 “BIT ADAPTER: |
Zeer goed / . |
12. ZEER COMPLEET HEX BIT SETJE: |
Zeer goed / . |
13. ZEER KLEINE PLATTE BRILLEN SLEUFSCHROEVENDRAAIER. |
Goed tot zeer goed / . |
14. SPITSBEK PUNTTANG: |
Goed tot zeer goed/ . |
15. VERLENGDE PHILLIPS KRUISKOPSCHOEVENDRAAIER: |
Goed tot zeer goed / . |
16. LINIAAL SYSTEEM IN CM EN INCH: |
Goed / . |
17. KABELSCHOEN WURGTANG: |
Goed / . |
18. SNIJTANG NORMAAL EN HARD DRAAD: |
Goed tot zeer goed/ . |
19. SCHERPE HOUTZAAG: |
Goed tot zeer goed / . |
TOTALE PERSOONIJKE GEMIDDELDE EINDSCORE SOG POWERPLAY: Goed tot zeer goed /.
RESUMÉ: De SOG PowerPlay is dankzij de extra bit-set een rijk uitgeruste veelzijdige Multi tool voor allerlei medium zware out en indoor klusjes. Vergeet daarbij echter niet dat een Multi tool een gegoten Toolkop heeft en nooit de gesmede werkplaats gereedschappen kan vervangen. Ik heb deze PowerPlay in de uitvoering met extra bitjes voor ATB gereed stelling gebruikt en ook rondom huis & bivak getest, waardoor een klusliefhebber in een noodgeval genoeg passende schroefbitjes ter beschikking heeft. Ik vind dus dat deze Multi tool voor deze doelgroep en technische hobbyisten dan ook het meest geschikt is. Dus ook geschikt bij reparaties in en om het huis (denk zoals gezegd wel aan het uitschakelen van de elektriciteit). De gemiddelde kwaliteit van de SOG PowerPlay is zoals boven reeds geschreven goed tot zeer goed, edoch ik vind wel dat sommige oudere Mil. Spec SOG’s voor wat zwaardere en lompere klusjes beter geschikt zijn.
DANKBETUIGING: Met dank aan de CEO van de Nederlandse SOG importeur namelijk Adola b.v. te Apeldoorn voor de ondersteuning en verstrekking van het SOG testexemplaar. By the way: nogmaals gefeliciteerd met het winnen van de DKE titel: Beste productie mes 2017 met de Buck Selkirk Medium Folder. https://www.adola.nl/sog-knives/
Messenexpert Henk Kraaijvanger was KMA OPC/ instructeur en onderofficier toegevoegd bij het Bureau Force Protection, nu is hij b.d. / retired
Tevens was hij vanaf 1996 messenredacteur bij de wapenmagazines SHOOT, AK-56 en free lance messentesten/schrijver voor SAM tot 1999.
Tot slot is hij de ontwerper van het HKD foedraal en de huidige voorzitter/lid van de DKE jury.
Importeurs, heeft u ook een mes of een ander scherp voorwerp dat u getest of besproken wilt zien? Bent u wellicht zelf (beginnend) messenmaker?
Mail ons op [email protected] en wij laten u weten waar u uw mes of bijl heen kunt sturen.