Gerber Bushcraft Hatchet

DE NIEUWE OUTDOOR BIJL VAN GERBER, DE GERBER BUSHCRAFT HATCHET.
By: Henk “The Knife” Kraaijvanger.

 

Ik ben me ervan bewust dat de traditionele (Core) Bushcrafters van de eveneens traditionele en “sinds jaar en dag” beproefde designs en materialen zoals koolstofstaal, hout, leer en canvas vasthouden. Maar “onbekend maakt onbemind”, derhalve een persoonlijk stukje historie.

En ik snap dat vasthouden aan het oude vertrouwde ook best, want toen ik destijds als Militaire Luchtmacht Bewaker & Beveiliger van mijn mooi glanzend gezwarte stalen Browning M46 pistool (Highpower) met fraaie houten greep platen verplicht moest over stappen op het moderne Glock “Wondernine” pistool met een kast uit lichtgewicht kunststof en een slede uit staal met een ruwe Tennifer finish, was het net of ik “mijn liefje” uitzwaaide. Gelukkig gingen door de modernere en dus betere richtmiddelen van die Glock mijn schietresultaten na enige tijd van trekker gewenning wel mooi omhoog. Dus soms kan een frisse kijk op moderne materialen en designs veelal een “Eyeopener en een Stayer” zijn.

BE PREPARED BECAUSE YOU NEVER KNOW: Derhalve deze veldtesten & mijn review van deze nieuwe Gerber Bushcraft Hatchet / Outdoorbijl (What’s in a name”). Er zijn vele soorten van Bushcraft met raakvlakken op survival en camping/outdoor gebieden. De Bushcraft bijl richt zich in principe in eerste instantie op twee primaire overlevingsbehoeften: het maken van een reddend of motiverend vuur en het bouwen van een water/winddicht onderdak/shelter. Daarom kan goede Outdoor Gear zoals een mini-BIC aansteker en parakoord met de juiste training en mind-set van levensbelang zijn!

                          

MODERNE MATERIALEN: Enkele voordelen van moderne materialen is hun duurzaamheid, slagvastheid bij een mogelijk lichter draaggewicht en hun hoge onderhoudsgemak. Omdat je alles bij verplaatsingen ook mee moet sjouwen, moet elk overbodig grammetje bespaard worden. Niet dat het onderhoud na gebruik voor mij als oud-militair wat uitmaakt, ik heb “nog altijd last” van een beroepsdeformatie betreffende onderhoud na het gebruik en de daaropvolgende functies check.

BACK IN TIME: Een hele tijd geleden heb ik de qua stijl meer traditionele Gerber Freescape Hatchet getest en voor zeer goed bevonden. Deze kwam destijds uit de fabriek van het Finse moederbedrijf Fiskars. Zie daarvoor a.u.b. mijn oude Gerber review op: https://www.bushcraft.nl/gerber-freescape-hatchet.  Deze Freescape Hatchet kwam destijds door medewerking van de oude Gerber importeur Mikx BV op mijn testadres aan.                                                                                                                               

DE NIEUWE GERBER IMPORTEUR: Maar nu werd de nieuwe Gerber Bushcraft Hatchet door de nieuwe Gerber importeur namelijk, Technolyt BV uit Wormerveer beschikbaar gesteld. Hoe peppie is dat. Kan ik nu eindelijk hout gaan hakken voor de niet-politiek correcte houtkachel. De firma Technolyt BV heeft overigens naast de Gerber Gear ook verschillende outdoor artikelen van naam en faam in zijn collectie zitten. En hun Gerber productmanager mevrouw Romain heeft in een persoonlijk eerste gesprek laten zien dat ze naast de “drive” ook het verstand van Gerber producten in het algemeen en van outdoor Gear in het bijzonder heeft. En zoiets vind ik zeer belangrijk, want “meten is weten”.

“NOW TO THE POINT” DE GERBER BUSHCRAFT HATCHET. De nieuwe Gerber Bushcraft Hatchet/ handbijl is een redelijke compacte handbijl voor allerlei takken van Outdoor (o.a. Bushcraft; jagen & jachtkamp; 4x4 Off-Road rijden; avontuurlijke Hiking; Survival; tuinieren). Maar ook binnen in de werkplaats of houtopslagschuur “staat hij zijn mannetje” wel. Hij is gezien zijn specs zelfs tactisch in te zetten in een “fysieke Noodweer of Noodweerexces situatie”. Ik ben met het dragen van de Gerber Bushcraft Hatchet bijna een zogenaamde “Bieleman” (bijlman) geworden.

DE BIJLKOP: Deze handbijl heeft een speciaal gestructureerde gesmede koolstofstalen bijlkop met een hoog geslepen snede en een speciaal hamervlak/slagvlak (voor diverse hamer activiteiten) met een slagvast kunststof overslagbescherming. Jammer genoeg kwam de bijlsnede niet messcherp “zo uit de doos”. Deze robuuste bijlkop bezit ook nog een geïntegreerde geskeletteerde koolstofstalen steelaanzet/angel (zogenaamde “Overstrike Guard”) als robuuste steelbevestiging voor bevestiging in de kunststof steel. De bijlkop heeft tevens een diep verzonken geconstrueerd reliëf met een wig, die voor minder wrijving en dus diepere haksneden met minder inspanning zorgt en dus ook nog voor gemakkelijk houtkloven zorgt. Bijkomend voordeel is ook wat gewichtsbesparing, u bent tenslotte geen “pakezel”.                            

                                                                                                                                   

Let op: zorg ervoor dat je bij het hakken en houtkloven van droog hout wel een veiligheidsbril op hebt. Om roestvorming (en onder tactische omstandigheden hinderlijke lichtreflectie) te voorkomen is de bijlkop gecoat met een donkere corrosiebestendige PTFE-coating.

DE SAMENGESTELDE STEEL: De ergonomisch gebogen eveneens geskeletteerde lichtgewicht kunststof steel lijkt nagenoeg onbreekbaar en deze is uit het met glasfiber versterkt nylon vervaardigd en zit om de geïntegreerde geskeletteerde koolstofstalen steelaanzet/angel bevestigd. Deze steel heeft voor het comfort tijdens het hakken een slipvaste rubberen overtrek/Mold aan het eind ervan, dit speciaal voor de comfortabele plaatsing van de handen. Deze rubberen overtrek/Mold zorgt er tevens voor dat je tijdens het hakken minder trillingen ervaart en onder koude, natte en zilte omstandigheden een veel betere grip hebt. Ook voor het kort kunnen vastpakken, heeft de steel net achter de bijlkop twee slipvaste rubberen inlegstukken. Tevens heeft de steel aan het eind een “vogelbekvormig” eindstuk/knop, waardoor je hand bij zware hakklussen niet snel kan uitglijden en dus niet snel uit de hand kan vliegen.

EXTRA FUNCTIONELE SURVIVAL SNUFJES IN DE HOLLE STEEL: Maar we zijn nog niet klaar met de opsommingen, binnenin de holle steel zit ook nog een “verborgen” speciale uitrustingssteel/Gear storage stick met 152 cm parakoord en een opberg vak voor een optioneel aan te kopen mini-BIC aansteker (of tondel) en een paar heel kleine vakjes voor mogelijk medicijnen. Je kunt dit compartiment openen door op de verende driehoekige zwarte kunststof knop te drukken en dan het geheel uit de holle kunststof steel te trekken. Deze speciale uitrustingssteelruimte /Gear storage stick wordt afgesloten met een waterdichte ring, waardoor deze spullen die je in je bijl opbergt lekker droog blijven. Zeker belangrijk on vuur te kunnen maken na een ongewilde plons in het koude water. Maar dat waterdicht zijn zullen we naast de hak, snij en draagtesten ook nog wel eens gaan uittesten. De keerzijde van de medaille is dat deze nuttige snufjes echter wel het draaggewicht verhogen.

HET FOEDRAAL: Deze fraaie handbijl wordt geleverd in een stevig fraai zwart nylon foedraal. Dit stevig gemaakte foedraal is zowel gestikt als ook van zeven klinknagels voorzien en heeft voor de toegevoegde veiligheid en duurzaamheid een kunststof binnen schede voor de snede. Voor de fixatie van de bijlkop in deze schede heeft het een “omslag bevestigingsriem met klittenband sluiting en een opgestikt lusje voor een zekering riempje voor een rugzak en dergelijke. En nee, hij bezat geen riemlus voor het dragen aan een riem.

 

DE TECHNISCHE GEGEVENS VAN DE GERBER BUSHCRAFT HATCHET.

 

DE VOORWAARDEN VOORAFGAANDE AAN DE VELDTESTEN. Bij het afbreken van een deel uit de bijlkop en/of steunend greep deel, en/of bij het losschieten van de bijlkop wordt de veldtest voor de veiligheid onmiddellijk gestopt en wordt het testexemplaar door mij/ons daardoor automatisch als onvoldoende beoordeeld!

Maximaal 5 uit 5 (sterren). ( = matig; = redelijk; = redelijk tot goed; = goed; = goed tot zeer goed; = zeer goed; = uitmuntend goed; = excellent goed).

BEGINSITUATIE/NULMETING OUT OF THE BOX.

+ Innovatief design.

+ De gebruikte materialen lijken robuust en “taai” te zijn.

+ Robuuste goed gemaakte snede dito bijlkop uit gesmeed koolstofstaal (en niet uit het m.i. lager gekwalificeerde 3Cr13 roestvast staal van de concurrenten).

+ Goede geometrie van de bijlkop bij het gebruik als handbijl en zowel ook als kloofbijl.

+ Goede swing door zware bijlkop en gebogen lichtere steel.

+ Comfortabele slipvaste steel door rubberen overtrek stukken/Molds.

+ Het “Birds Head” uiteinde van de steel draagt zorg voor een slipvast en dus veilig hakken.

+ Extra Gear in de steel voor het “kunnen overleven & bouwen van een shelter.

+ Stevig gemaakt extra veilig foedraal.

- Jammer genoeg niet bijlscherp “Out of the Box” (snijtest op het testpapier lukte niet).                                              

TIP (voor het Gerber R&D departement): Slijp de snede pas na de aangebrachte coating en slijp deze dan ook bijl/messcherp.

- Bijl is vrij zwaar voor zijn grootte, dit alles door zijn robuuste bijlkop.

- Foedraal is niet aan een riem/koppel te dragen.

DE ONAFHANKELIJKHEIDS VERKLARING. Op mijn verzoek en zonder daaraan gestelde voorwaarden of stalorders heeft de Gerber importeur de firma Technolyt BV de fraaie Gerber Bushcraft Hatchet aan mij opgestuurd, dit voor het maken van deze nieuwe Gerber veldtest & review. De bevindingen en mijn statements zijn geheel mijn eigen en deze zijn zonder tussenkomst van de genoemde firma, direct naar de webmaster opgestuurd. Geen handjeklap of geen stalorders dus en wel “meten is weten”! En nee, ik sta niet op hun betaallijst, maar ik ben wel beëdigd.

 

VEILIGHEIDSTIPS VOORAFGAANDE AAN EN TIJDENS HET GEBRUIK:

- Vooraf aan het hakken: kijk visueel en voel of de bijlkop vast op de steel zit.                          

Waarom, nou daarom: namelijk vele jaren geleden schoot bij het maken van een hut een bijlkop van de afgelakte kop van de houten steel van een traditionele Zweedse bijl en raakte toen bijna mijn zoontje! Bleek er onder de laklaag helemaal geen spie in de steel te zitten, dus ik heb er later een spie ingezet, maar ik heb deze bijl later bij bosarbeid nooit meer gebruikt.

- Loop in het bos of het bivak niet met een onbeschermde bijlsnede rond.

- Houdt voor de veiligheid bij het hakken personen uit een zone met een straal van circa 10 meter.

- Weet waar de andere personen van uw groepje in de werkarea zich bevinden.

- Gebruik eventueel een solide polsriem om rondvliegende bijlen te voorkomen.

- Gebruik bij voorkeur veiligheidskleding en draag altijd een ogen beschermende goedgekeurde veiligheidsbril.

Waarom, nou daarom: veel vele jaren geleden tijdens mijn jeugd hakte mijn moeder bij afwezigheid van mijn vader het benodigde aanmaakhout voor de houtkachel en dus spleet ze dit in dunnere stukken. Tijdens die werkzaamheden sprong er toen een stuk hout van het blok af en raakte mijn moeders oog. Tja, na eerst een handdoek als noodverband gebracht te hebben, moest ze echt medisch verzorgd worden. Gelukkig bestond er vroeger nog de nu vergeten sociale zorg en controle naar elkaar toe, dus rende ik zo snel ik kon naar de dichtstbijzijnde buurman met een auto. Die reed met mijn moeder via de huisdokter naar het ziekenhuis (en dat zonder wachttijden), waardoor haar oog gered kon worden! Dus oordeel zelf, een veiligheidsbril had veel leed kunnen voorkomen. Ze zag er overigens daarna wel enkele weken uit als de vrouwelijke versie van Moshe Dayan. En zijn we tegenwoordig met die wachttijden in de peperdure zorg hier in Nederland, nu beter af?  

- Houdt bij het houtkloven/splijten van haardhout e.d. NOOIT uw hand aan het stuk hout om het vast en rechtop te houden, maar gebruik daarvoor een lat, een stok of stick.

- Houdt rekening met een terug ketsende bijl en pas daarop uw lichaamshouding aan. Ga dus recht voor de hakplaats en wijdbeens staan.

- Zorg dat u ZELF een gevuld E.H.B.O.-kitje met een extra wonddrukverband en noodverband bij u heeft. Of nog beter als u alleen in het bos bent, een tourniquet/knevel.  Hoezo gevuld, nou daarom. Tijdens het mountainbiken gedurende een Grensverleggende Militaire Oefening in de Belgische Ardennen, bleek dat de dienstdoende MGD-er bij overgave/overname van de ZHKH = EHBO-rugzak deze niet op volledigheid gecontroleerd had, met later alle gevolgen bij een ongeval van dien. U begrijpt dan wel dat daarbij toen ”de stoom uit mijn oren kwam”, omdat ik als naast de dienstdoende klassencommandant ook de maker van deze oefening was. Gelukkig had ik mijn eigen ZHKH-kit wel compleet en in orde en ik kon deze dus voor het verbinden van de wonden goed gebruiken. Moraal van dit verhaal, check en re-check uw GEAR, want uw en andermans gezondheid kan ervan afhangen!

- Sla voor het splijten van hout niet met een metalen moker of hamer op de bijlkop. Dat veroorzaakt namelijk mogelijk scherpe bramen, die uw handen kunnen beschadigen als u de bijlkop voor lichte snijklussen vastpakt. Het ziet er overigens ook niet uit, een bijl met bramen!

- Gebruik deze Bushcraft Hatchet/ bijl niet als hamer voor zware industriële hamerklussen, zeker niet zonder foedraal, want zonder foedraal is de snede naar je hoofd gericht.

- Ga om te hakken niet op een gladde ijzig bevroren ondergrond staan.

- Ga bij het in stukken willen hakken van een al omgehakte 0f gewaaide horizontaal liggende boom niet op deze mogelijk wegrollende boom staan en daardoor bij het hakken uw evenwicht verliest en dan in uw tenen/benen hakt of erger in uw bijlkop valt.

 

DE GEBRUIKS EN VELDTESTEN.

Ondanks het feit dat de bijlsnede niet messcherp uit de doos kwam, heb ik deze vooraf-gaande aan de veldtesten bewust niet extra gescherpt/geslepen, dit om de testresultaten zuiver te houden.

Ik weet dat veel bushcrafters en buitensporters, voorafgaande aan de komende werkzaamheden wel de snede van de bijlkop aan hun scherpte eis zullen slijpen. Dat zou ik normaal gesproken ook direct gedaan hebben, maar nu voor de eerste testresultaten & beoordeling echter niet. Ik slijp de bijlsnede pas indien hij te bot wordt en dus vaker bij het hakken zal afketsen. 

Als je als bushcrafter niet in staat bent om je bijlkop zelf scherp te slijpen, zou je eigenlijk geen enkele bijl moeten gebruiken. Gelukkig is deze bijlkop van koolstofstaal, waardoor het met een Lansky slijp Puck vrij gemakkelijk naslijpbaar is. Dus als je geen slijpervaring hebt is het prima om daarmee nu te beginnen.

OPMERKING: Tondel is vuur aanmaak hout/ startmateriaal.

TESTDAG 1 (ROND HET VRIESPUNT).

- VEILIGHEID FOEDRAAL: Zeer goed/.

- BIJLKOP UIT FOEDRAAL NEMEN & TERUGPLAATSEN: Zeer goed/.

- DE “SWING” BIJ HET HAKKEN: Uitmuntend goed/ (bijlkop wil bijna vanzelf verder).

- BEVROREN MAAR DROOG HOUT HAKKEN: Goed tot zeer goed/.

- BEVROREN MAAR DROOG HOUT SPLIJTEN: Goed tot zeer goed/.

- FATWOOD TONDEL SCHAVEN: Redelijk tot goed/ (na enige gewenning).

- ROBUUST & TAAIHEID BIJL TIJDENS HET HAKKEN: Zeer goed/.

TESTDAG 2 (BOVEN HET VRIESPUNT).

- GROEN/NAT HOUT HAKKEN: Goed tot zeer goed/.

- GROEN/NAT HOUT SPLIJTEN: Goed tot zeer goed/.

- GEHEEL DOORHAKKEN  LIGGENDE, 21 CM DIKKE BERKENBOOM: Goed tot zeer goed/.

OPMERKINGEN:

1. Nadat de donkere corrosiebestendige PTFE-coating van de baard/snede tijdens de zware hakklussen door de wrijving wat blank sleet, werd de scherpte wat hoger.

2. Deze Hatchet/bijl heeft wegens de vrij zware bijlkop en licht gebogen steel veel swing, wat  bij het doorhakken van dikkere bomen een voordeel is (zie de foto’s en oordeel zelf).

3. Het kunststof om/ van de bijlkop gaf bij het doorhakken van de bevroren 21 cm dikke berkenboom met de bijlkop in de diepe  V- vormige hakgroef geen krimp en er waren na afloop GEEN beschadigingen op het kunststof ervan te zien!

TESTDAG 3.

- DROOG HOUT HAKKEN: Goed tot zeer goed/.

- DROOG HOUT SPLIJTEN: Goed tot zeer goed/.

- TONDEL HAKKEN: Goed tot zeer goed/.

- TONDEL SCHAVEN: Redelijk tot goed/.

TESTDAG 4.

-TAKKEN MET FATWOOD HAKKEN: Goed tot zeer goed/.

- FATWOOD STRONK IN STUKJES HAKKEN: Goed tot zeer goed/.

- FATWOOD SCHAVEN: Redelijk tot goed/.

- LIGGENDE DIKKE BERKENTAK SPLIJTEN: Goed tot zeer goed/.

TESTDAG 5.

- VERSCHILLENDE SOORTEN HOUT HAKKEN, ZOWEL NAT ALS DROOG: Goed tot zeer goed/.

- HOUT SPLIJTEN: Goed tot zeer goed/.

- TONDEL STUKKEN HAKKEN: Goed tot zeer goed/.

- TONDEL MAKEN: Goed tot zeer goed/.

Na al de hak en snijtesten liep de standtijd van de snede na vijf dagen toch wat terug en heb ik na testdag 5 de snede zelf handmatig met een ronde Lansky Puck slijpsteen weer bijlscherp geslepen. Dat slijpen van de koolstofstalen snede ging overigens zeer goed () en ook vrij snel.

TESTDAG 6 (MET DE GESLEPEN SNEDE).

Het Nieuwe Jaar behoeft naast een nieuwe MIL-TEC “Oude L*llen rugzak met zitstoeltje ook een nieuwe schuilhut, derhalve heb ik maar een gelegenheid Lean-To tegen de boomwortels van een omgewaaide berkenboom gemaakt. Beiden zijn bedoeld om droog te blijven.                  

De Lean-To maakte ik van omgevallen ca. 10 cm dikke berkenbomen door deze in 2,5 meter lange stukken te hakken voor de constructie van de schuine wand van de Lean-To.  Het verschil in hakken en schaven na het slijpen van de bijlsnede was/is duidelijk te zien en te voelen. Ik werd daardoor echt verliefd op deze Hatchet/bijl.

- HOUT HAKKEN: Zeer goed/ .

- TONDEL HAKKEN: Zeer goed/.

- FATWOOD SCHAVEN: Goed tot zeer goed/.

TESTDAG 7.

- HOUT HAKKEN: Zeer goed/ .

- TONDEL HAKKEN: Zeer goed/.

- FATWOOD SCHAVEN: Goed tot zeer goed/.

- BASHA HARINGEN HAKKEN: Zeer goed/.

-  STOKKEN AANPUNTEN VOOR DE LEAN-TO:

- BASHA HARINGEN MET HET HAMERVLAK IN DE GROND SLAAN: Zeer goed/.

- BIJL ALS INGESLAGEN “DRAAGHULP/HANDSAPPIE” VOOR HET VERPLAATSEN VAN STUKKEN HOUT: Goed tot zeer goed/.

- INSLAAN STOKKEN MET HET HAMERVLAK IN DE GROND: Zeer goed/.

- STANDTIJD SNEDE: Goed tot zeer goed/.

BY THE WAY: Voor de verre reizigers, deze kunststof steel van de Gerber Bushcraft Hatchet is ook nog termieten Proof.

De bevindingen van de Gerber Bushcraft Hatchet zijn nu bekend en ik maak nu de officiële beoordeling op.

 

 

RESUME: Inderdaad, ik vind de nieuwe Gerber Bushcraft Hatchet een “Eyeopener en wat mij betreft na het daadwerkelijk gebruik en na een slijpbehandeling ook een echte Stayer”.

Met deze Gerber Bushcraft Hatchet/bijl kun je direct “Out of the Box” in een noodgeval inderdaad takken/bomen voor een “primitief onderkomen” hakken (zie de eerste 5 testdagen), deze stukken met het bijgevoegde stuk parakoord vastmaken en met de zelf bijgevoegde mini-BIC aansteker een reddend en motiverend vuurtje maken. Ook primitieve gereedschappen zoals b.v. graafstokken kun je ermee maken.

De Gerber Bushcraft Hatchet heeft wegens de vrij zware bijlkop en licht gebogen steel veel natuurlijke swing, wat bij het doorhakken van dikkere boomstammen echt een voordeel is. En dankzij het “Birds Head” uiteinde van de steel, blijft deze Hatchet/bijl bij zware hakpartijen, ook veilig in je hand zitten, want voor het onderdeel bijlwerpen was ik wel in een Circus gaan werken!

En om de zogenaamde “boomknuffelaars” voor te zijn, de hakklussen werden veelal op omgewaaide bomen gedaan, want ook ik houd van de steeds groener wordende natuur! Ik heb dat hakken van omgevallen bomen zelfs bij het maken van een Lean-to gedaan. Want hoe groener de natuur, hoe beter, als er tenminste geen politieke idioten de fraaie groene natuur/bomen terug willen brengen=vernietigen tot het niveau van de arme gekapte zandgronden van honderden jaren geleden/weleer. Toen werden er voor industrie, het koken en verwarming in de huishouding en voor de houten onderdelen voor de huizenbouw, veel bossen wegkapt. Maar ja, de geschiedenis herhaalt zich altijd, nu is het kaphout voor de veel meer vervuilende politieke D66 Bio-centrales. Zeg nou zelf, wie neemt nu wie beet?             

NOGMAALS DE GOEDBEDOELDE TIP VOOR HET GERBER R&D DEPARTEMENT: Ik vind overigens wel dat de snede af fabriek scherper geslepen dient te worden, want de slijpbeurt van de snede na testdag 5, heeft “hoe kan het ook anders” de hak en schaafprestaties tot zeer goed verhoogd. Bij het bouwen van mijn noodonderkomen, een zogenaamde “Lean-to” was deze Gerber Bushcraft Hatchet een erg goed stuk bosgereedschap.

Deze Gerber Bushcraft Hatchet kan wat mij betreft met enige slijpzorg een echte topper worden en zal het overigens ook erg goed doen in combinatie met mijn favoriete Gerber STRONGARM vaststaande mes als militaire overleving set, beiden zijn nu mijn favoriet. Deze twee sterke Gerber Outdoor producten zullen het ook goed doen in een jachtkamp.

MET DANK AAN: Met dank aan mevrouw Romain van de Gerber importeur Technolyt voor het beschikbaar stellen van de Gerber Bushcraft Hatchet en de ondersteuning tijdens het tot stand komen van deze nieuwe Gerber review. Zonder dat had deze nieuwe Gerber Hatchet review niet tot stand kunnen komen. Hartelijk dank daarvoor.