Terava Jaakari Puukko 110

DE FINSE TERAVA JAAKARIPUUKKO 110.
By: Henk “The Knife” Kraaijvanger.

 

Geen “poespas”, de Finse Terävä Jääkäripuukko’s zijn in mijn ogen gewoon een echt bruikbare “no-nonsense” vaststaand messen voor zwaar gebruik in de Outdoors. Deze robuuste Terävä’s zijn er overigens in verschillende maten en met verschillende types schedes verkrijgbaar. Terävä is overigens een messenmerk van het Finse Varusteleka.com uit Helsinki.

 

                                                 DE FINSE TERAVA MESSEN FAMILIE.

 

Ik heb in het verleden al enkele TERAVA-producten getest en voor zeer goed bevonden, voor de grotere militair favoriete Jääkäripuukko 140 en de TERAVA-geschiedenis, zie a.u.b. mijn oudere review op: www.bushcraft.nl/varusteleka-ter-v-j-k-ripuukko. Dus nu is de beurt aan de compactere en de daardoor handzamere Jääkäripuukko 110.

2003, DE GEBOORTE VAN VARUSTELEKA COM.
Voor Varusteleka Com begon alles begon in 2003, toen de destijds 21 jaar oude Valtteri Lindholm pas aan de Universiteit van Helsinki begonnen was om de Finse Taal te bestuderen. Hij was in die tijd een fan van surplus legerkleding maar was ook erg teleurgesteld over de kwaliteit van de Finse dump winkels/ leger-surplus/ legeroverschot winkels aldaar. Hij vond de selectie van surplus artikelen daarvan zo slecht en online winkels bestonden toen niet of waren zo slecht dat je wenste dat ze niet bestonden. Met de steun van zijn familie zette hij de eerste voorzichtige stappen op het pad van particulier ondernemerschap, dit onder het mom van een kleine online winkel. Hij begon dus met een eenvoudige online winkel, waarin hij zich concentreerde op de juiste productbeschrijvingen en kocht met een lening van duizend euro zoveel mogelijk Duitse Bundeswehr en Amerikaanse militaire surplusgoederen in, die hij voor dat geld kon opkopen. Samen met de kleine online winkel en de surplusgoederen, had hij “als bedrijfskapitaal” ook een heel roestig busje dat als inloopwinkel voor de eerste dappere betalende klanten fungeerde.

Daarna ging het spreekwoordelijk “als een windhond achter een konijn aan”/ razendsnel dus, dus beëindigde hij zijn studie in hetzelfde jaar en betaalde zijn lening in recordtijd terug. Hij had zijn verkoopwerk in feite zo goed gedaan dat hij veel sneller zonder voorraad kwam te zitten dan hij eigenlijk gedacht had en dat hij dus ook geen chronisch probleem met de opslagcapaciteit had of kreeg. De keerzijde van de medaille kwam van de schijnbaar eindeloze aantallen “legeruitrusting junkies”, die gewoon geen “Nee is uitverkocht” als antwoord accepteerden. Chique bedrijfspanden hebben Valtteri nooit erg geïnteresseerd, dus de Varusteleka producten hebben enige tijd later altijd op een verkoopplaats gelegen waar je normaal geen winkel zou verwachten. De huidige Varusteleka inloopwinkel is groter en beter uitgerust dan veel conventionele kledingwinkels aldaar, al staat het nog steeds in een magazijnhal op het industrieterrein Konala in Helsinki. Afgaande op de niet aflatende stroom klanten, lijkt dit de mensen niet al te veel te deren en is de winkel in ieder geval groot genoeg. De grootste hervorming in de geschiedenis van Varusteleka was toen Valtteri besloot om professioneel bezig te zijn en echte, fulltime werknemers in dienst te krijgen. En deze nieuwe werknemers in echt geld te gaan betalen, in plaats van met de destijds gebruikelijke ruilgoederen, zoals de traditionele eekhoornhuiden en stalen helmen. Toen hij zag dat de zaken niet meer door de matige hoeveelheid werk die hij als individu kon doen, beperkt werden, ging het er de spreekwoordelijke “voor de wind ”. Sindsdien hebben ze bij Varusteleka steeds meer vakkundige mensen in dienst genomen. Waar Valtteri ooit alleen in een “oud en vermoeid busje” stond te verkopen, staan nu meer dan 70 efficiënte, deskundige en enthousiaste medewerkers in de Varesteleka inloopwinkel en de online shop klaar om je van dienst te kunnen zijn. Je zou inderdaad kunnen zeggen dat dit hoogwaardige personeelsbestand de belangrijkste reden is voor de epische opkomst van Varusteleka. Door een reeks vreemde gebeurtenissen schijnt Valtteri erin geslaagd te zijn om enkele uitzonderlijke individuen te “verleiden” om voor hem te werken. Wat het succes nog opmerkelijker maakt, is het feit dat ze daar bij Varusteleka alles zelf doen: graphics, marketing, schrijven, webpagina's, boekhouding, producttesten, alles. In de huidige staat is het Varusteleka bedrijf vrij groot, en dat is het geworden op ongeveer dezelfde manier als bij sneeuwballen: langzaam en vanzelf zonder enig geld van buitenaf en steeds versnellend. Dit is erg belangrijk voor Valtteri persoonlijk, omdat hij dit nooit voor het “grote geld” heeft gedaan, maar eerder zodat hij de dingen kon doen die hij leuk vond en zo goed als hij kon, het Varusteleka bedrijf opbouwen. Valtteri is trots op het feit dat hij in dit tijdperk van veel geld en gladde investeerders, iets groots heeft kunnen creëren door simpelweg je mouwen op te stropen/ hard werken en de dingen goed te doen. Tegen 2010 was Varusteleka zo groot geworden dat het waarschijnlijk de grootste van Europa was/is en misschien wel de grootste ter wereld, tenminste als het gaat om dumpwinkels met militaire overschotten. En naast die surplus militaire goederen creëerde Vausteleka die volgende merkgoederen zoals: Särmä, Särmä TST, Terävä en Jämä. Het succes van zijn inloop en ook online winkel heeft ook iets te zeggen over het koopgedrag van zijn landgenoten in Finland. Hoe kunnen ze bij Varustela bestaan in een land dat “zo klein” is en het voornamelijk aan de Finnen verkoopt? Het grappige is dat dus de overgrote meerderheid van hun klanten inderdaad in Finland woont. In tegenstelling tot hun Europese "concurrenten" hebben ze daar slechts zo'n vijf miljoen potentiële klanten. Misschien is het door het barre Finse klimaat of misschien hebben Finnen gewoon een voorliefde voor betere dingen voor minder geld, wie weet. Varrusteleka is nog steeds in de eerste plaats een online winkel, al hun producten zijn te vinden op hun homepage en zijn ze vrij eerlijk (sommigen zullen dat misschien brutaal zeggen) als het gaat om productbeschrijvingen. Ze verzenden bestellingen erg snel en als je niet bevalt wat je hebt gekregen, is het gratis retourneren (mits je in Finland woont). Dit betekent overigens echter “in de verste verte niet” dat hun inloopwinkel in Helsinki verwaarloosd is, integendeel zelfs en niet in de laatste plaats omdat een miljoen mensen er wat brengen of halen, er vlakbij wonen en af en toe gewoon even hallo zeggen. Ondanks talrijke oproepen van het publiek, is het voor hen nog niet realistisch om ergens anders in Finland winkels te openen. Dit betekent echter wel dat hun magazijn en inloopwinkel op hetzelfde terrein zitten.

 

DE BEKNOPTE GESCHIEDENIS VAN DE FINSE PUUKKO. 
De term Puukko betekent oorspronkelijk "mes met houten handvat". Historische vondsten bewijzen het bestaan van dit type mes sinds het Stenen Tijdperk. Het wordt beschouwd als een eenvoudig hulpmiddel of als een kostbaar object. Eentje dat tegenwoordig gebruikt wordt voor de jacht, visserij, beeldhouwkunst of als sieraad.

                     

                                        OOK LANGGELEDEN AAN DE RIEM GEDRAGEN.

In het geval van traditionele leven, bij feesten en seizoenmarkten maakt zo’n Puukko mes deel uit van het kostuum en wordt het meestal open aan de riem gedragen. In het verleden was het hanteren van messen toen Finland onder de Russische invloedssfeer bevond, verboden. Voor de Saami’s in het Hoge Noorden werd er echter een uitzondering gemaakt en werd er op 10 mei 1935 in Rusland een vrijstelling aangekondigd. Diezelfde Russen kwamen er tijdens de Fins/Russische Winteroorlogen er pijnlijk zeker achter, dat die kortere Puukko’s en langere Leuku’s van de dappere Finse Skitroepen toch wel erg scherp en vooral ook erg doeltreffend waren. Dat de lokale David’s de grote rode Goliaths konden verslaan!

LONG AGO PUUKKO MEMORIES.
Aan het begin van mijn lange militaire carrière werd ik in de Bondsrepubliek Duitsland geplaatst en leerde ik tijdens mijn verlof in Nederland een iets ouder meisje kennen, die naast van mij, van messen en ook van verre reizen hield. Dus bracht ze uit de verre Noordkaap eens een traditionele Saami Puukko met houten handgreep in een met een rendierhuid versierde lederen schede mee. Tja, in die tijd wist ik nog niet wat ik wilde en veelal klopte haar agenda niet met het dienstschema van mij. Die dame is destijds verdwenen, het Saami Puukko mes en het Gun Digest Book of Knives echter niet!

 

        

 

DE TERAVA JAAKARIPUUKKO 110.
De te testen en te reviewen Jääkäripuukko 110 lijkt me een uitstekend allround mes voor vrijwel alle taken Outdoor’s (en ook indoor’s natuurlijk). Deze medium grootte Jääkäripuukko 110 is voor grovere hakklussen in het bos, het beste te combineren met iets groters zoals een bijl of het TERAVA Skrama 240 kapmes. En die Skrama 240 kan ik echt aanbevelen.                            

VERBETERINGEN: In tegenstelling tot de oude en traditionele Finse Puukko’s die vaak een houten handgreep, een dunne angel/ Stick Tang en een dunner lemmet met een conventionele rechte (Trailing point) lemmetpunt hebben, heeft deze Jääkäripuukko 110 voor de extra stevigheid een lichte droppointvormig lemmetpunt, een dikker lemmet met een brede angel/Tang en voor comfort een duurzame comfortabele rubber handgreep. Deze handgeep is ook zeer geschikt om onder arctische omstandigheden kortstondig en noodgedwongen met blote handen (of in een gelukkigere omstandigheid met reserve sokken) te gebruiken.

Let op!: U koopt het vaststaande mes in principe zonder schede en/of schede adapter, die zijn beiden optioneel te kiezen. 

Dankzij het gebruikte Duitse kwaliteitskoolstofstaal 80CrV2 van Thyssen Krupp (niet roestvast) in combinatie met een zeer goede warmtebehandeling, het traditionele Finse Puukko lemmetprofiel met NU een licht droppunt en comfortabele rubber handgreep, kan Jääkäripuukko 110 de zware snijtaken in de bossen en in het veld goed aan.

Koolstofstaal vereist onderhoudszorg, zeker als je mes nat wordt door het snijden van fruit & groente, de natte struiken, het slechte weer of bij het gebruik in/rond het water. Droog na gebruik het gehele mes in het algemeen en het lemmet in het bijzonder dan zo goed mogelijk. Bewaar een mes nooit in zijn lederen schede, zonder eerst het lemmet te drogen en in te oliën/ het mes te onderhouden. Berg bij langdurige opslag het vaststaande mes ook buiten de schede op. 

HET GEBRUIKTE 80CRV2 KOOLSTOFSTAAL (NIET ROESTVAST).
Alle koolstofstalen lemmeten van Terävä zijn gemaakt van het Duitse 80CrV2 van Thyssen Krupp. Dit gereedschapstaal wordt veel gebruikt in de Finse messenindustrie en is zoals ze bij Varusteleka zelf zeggen, echt niets bijzonders of speciaal. Het is echter wel een zeer goede veren/ gereedschapsstaal, dat tegen een stootje kan en ook een goede standtijd = tijdsduur scherp blijven biedt. 80CrV2 heeft in de loop van de decennia al een reputatie opgebouwd als een solide en betrouwbaar no nonsens lemmetstaal (mits goed gehard), vooral voor onze outdoor doeleinden.

DE JUISTE WARMTEBEHANDELING. Maar het best gelegeerde lemmetstaal van de wereld is niets waard zonder de juiste warmtebehandeling. Op de juiste temperatuur & wijze harden en ontlaten is noodzakelijk om de best benodigde eigenschappen uit het lemmetstaal te halen. Net als bijvoorbeeld thuis tijdens het bakken van een taart, een taartdeeg uit goede ingrediënten kan bij een te koude of te warme oven toch een slecht gemaakte taart opleveren. Met het harden/de warmtebehandeling van een lemmet is dat echt niet anders.                                                    

LAURI METALLI’S DIFFERENTIELE WARMTEBEHANDELING: De speciale Lauri Metalli differentiële warmtebehandeling maakt het oppervlak van het staal zachter (circa ~52 HRC), dit zorgt voor een steviger dus meer breuk vastere buitenkant om het lemmet tegen breuk te beschermen. Naarmate je dichter bij de slijping van het lemmet komt, wordt het staal aan de “binnenkant” en de snede veel harder (circa ~59 HRC), waardoor de scherpte en de standtijd = tijdsduur scherp blijven erg verbeterd is.

Wel behoeft een mes uit koolstofstaal (carbon staal) goed onderhoud na het gebruikt. Of u moet een liefhebber van patina zijn en ik ben dat als gewezen militaire instructeur met een beroepsdeformatie niet! By the way: uw “trouwgereedschap” hangt u na gebruik toch ook droog en schoon weg?                                                     

De Jääkäripuukko 110 is dus niet ontworpen om als decoratie op een plank of in een vitrinekast te staan (dit kan natuurlijk wel), maar is specifiek ontworpen als een “eerlijk stuk robuust” (snij)gereedschap, dat gemaakt is voor het hard werken in de bossen en Outdoor’s.

 

 

DE SPECIFICATIES VAN DE TERAVA JAAKARIPUUKKO 110.

 

HET PERFECTE MES: Ik krijg de vraag wel eens, wat vind jij dat het perfecte mes voor eigenschappen moet bezitten? Dan antwoord ik dat alles eigenlijk een compromis is van “de vorm volgt de functie”. En dat een perfect mes dat mes is dat je in een noodsituatie altijd bij je hebt, maar “een dubbeltje” kost, altijd scherp blijft, weigert zijn bezitter te snijden en die bij mogelijk verlies altijd zelf de weg naar huis terugvindt. Dit vaststaande mes is wat dat betreft zeer goed in de richting.

 

DE EERSTE INDRUK/ 0-METING.                                                                                                 

+ Scheermesscherp lemmet zo uit de doos.

+ De medium grootte Terävä Jääkäripuukko 110 heeft mijns inziens hetzelfde “karakter” als de langere Terävä Jääkäripuukko 140. Dus dat belooft nog wat te worden.

+ Goede afwerking en ondanks dat het een no nonsens gebruik mes betreft, is het gehele vaststaande mes best goed & no nonsens afgewerkt.

+ De ergonomisch gevormde ietwat “plakkerige” slip vaste en comfortabele (voor mij niet te dikke of te dunne) rubberen handgreep. Die zal het ook goed doen bij militaire of outdoor activiteiten onder vooral Arctische omstandigheden.

+  De optionele maar fraai gemaakte functionele kunststof schede met ook optioneel uit 3 draagwijzen te kiezen en naar eigen keuze aan te kopen draagsysteem. Ik heb daarbij voor een Blade-Tech Quick E-Loop Belt Clip (voor het snel aan de riem kunnen hangen en het snel weer verwijderen gekozen) en die moest ik wel zelf op de Boltaron kunststof schede monteren. AIs je “geen twee linkerhanden hebt”, is dat goed te doen.

 

DE ONAFHANKELIJKHEIDS VERKLARING. 
Op mijn verzoek en zonder daaraan gestelde voorwaarden of stalorders heeft de Finse firma Varusteleka de robuuste Terävä Jääkäripuukko plus kunststof schede en adapter aan ons testcentrum opgestuurd, dit voor het veldtesten en het maken van een nieuwe review. De bevindingen en mijn statements zijn geheel mijn eigen en deze zijn zonder tussenkomst van de genoemde firma, direct naar de webmaster ter verwerking opgestuurd. Ook krijg ik van de hoofdsponsor zoals het ook hoort, geen stalorders.

DE VOORWAARDEN. Bij het falen van de vergrendeling en/of het afbreken van een lemmetdeel en/of steunend handgreep deel, wordt de veldtest voor de veiligheid onmiddellijk gestopt en wordt het testexemplaar door mij/ons daardoor automatisch als onvoldoende beoordeeld!                           

Maximaal 5 uit 5 (sterren). ( = matig; = redelijk; = redelijk tot goed; = goed; = goed tot zeer goed; = zeer goed; = uitmuntend; = excellent.

OPMERKING: Voordat ik het vaststaande mes ging gebruiken heb ik door het grote oog van de angel/Tang een uit een dik koord gevlochten “Snake Dot” vinger/pink koordje gedaan.

Dit verhoogt bij het hakken van onder andere takken de swing van de kapbeweging aanzienlijk en het staat nog peppie ook. Ja, als messentest moet je bij het houthakken wel een “soepel polsje” en wat agressie hebben.

 

DE GEBRUIKS EN VELDTESTEN EN DE TESTRESULTATEN.

• DRAAGCOMFORT VASTSTAANDE MES HOOG AAN DE KOPPEL: Zeer goed/.   Opmerking: hoe dikker en steviger de koppel/riem, hoe beter het draagcomfort.

 

• GEMAK BEVESTIG AAN/ VERWIJDER VAN SCHEDE VAN KOPPEL/RIEM MET GEMONTEERDE BLADE-TECH QUICK E-LOOP BELT CLIP: Zeer goed/.  

 

• HOUT HAKKEN MET BEVESTIGDE VINGER KOORD: Goed tot zeer goed/ .

 

• DIVERSE SOORTEN EN DIKTES HOUT SNIJDEN: Zeer goed/ .

 

• HOUT VERTICAAL BATONNEREN/SPLIJTEN: Zeer goed/ .

 

• HOUT HORIZONTAAL DOORBATONNEREN: Zeer goed/ .

 

• VUURSTOKKEN MAKEN: Zeer goed/.

 

• TONDEL MAKEN: Zeer goed/.

 

• HOUT SCHAVEN: Zeer goed/.

 

• TAKKEN ONTBASTEN: Zeer goed/.

 

• COMFORT HANDGREEP TIJDENS GEBRUIK: Uitmuntend goed/.

 

• SLIPVASTHEID TIJDENS GEBRUIK: Uitmuntend goed/.

 

• BESTENDIGHEID TEGEN ROEST (MET ONDERHOUD): Goed/ .

 

DE EDC THUISTESTEN:

 

• TOUWEN DOORSNIJDEN: Zeer goed/.

 

• KARTON SNIJDEN: Zeer goed/.

 

• SNIJHULP IN DE KEUKEN: Zeer goed/ .

 

NOTE: Wel werd het lemmet direct daarna met olijfolie vertroeteld.

 

PERSOONLIJKE EINDBEOORDELING TERAVA JAAKARIPUUKKO 110.                            

 

 

RESUME: De medium grootte Terävä Jääkäripuukko Puukko 110 (in koolstof/Carbon Staal) is gezien zijn 11 cm lemmetlengte qua formaat een compact vaststaand mes, maar hij is net als de rest van de Terava familie wel erg groot in zijn snijdaden. Dankzij de ergonomisch gevormde rubberen handgreep is deze handgreep excellent comfortabel en slipvast en blijft dat ook tijdens zwaar gebruik. De zit van het vaststaande mes in zijn Boltaron schede zoals reeds gezegd zeer goed en dankzij deze Boltaron schede is de Terävä Jääkäripuukko Puukko 110 nog Jumpproof geworden ook, wat voor soldaten van luchtlandingseenheden een pre is. Eigenlijk is dit vaststaande mes zeer geschikt voor allerlei ruig militair gebruik.

 

                                                  

DANKBETUIGING: Met dank aan de Finse firma VARUSTELEKA voor het beschikbaar stellen van het testmodel en de extra info. Zonder dit alles was deze review niet mogelijk geweest. Zie ook hun fraaie website: https://www.varusteleka.com/en?utm_medium=referral&utm_source=bushcraft_nl&utm_campaign=jaakaripuukko

REMEMBER ALWAYS: “ A Knife-less man is a Life-less man…” (een oud  Scandinavisch spreekwoord, vertaald in het Engels.